काठमाडाैं । पछिल्लो समयमा एकदमै नाम चलेका ठूला च्यानलहरु ह्याक हुने क्रम फेरि बढेको छ, हिजो मात्रै र्यापर भिटेन को च्यानल ह्याक भयो । केही दिन अगाडि एपी वान टीभीकाे युट्युब च्यानल ह्याक भएकाे थियाे ।
धेरै जसो कलाकार र सर्जकहरुको मुख्य आम्दानीकाे माध्यम युट्युब नै बनेको कारणले पनि समस्या परिसकेपछिको तनाव अत्यन्तै धेरै हुन्छ । ह्याक हुन बाट जोगिन र केही गरी ह्याक भइहाले पनि च्यानल फिर्ता पाउन निम्न कुरामा ध्यान दिनुहाेला ।
१. आफ्नो Gmail & YouTube मा Two Step Verification On गरिराख्नुस् ।
२. आफ्नो YouTube Channel मा Recovery email, Recovery Number कुन छ, त्यो Verified छ कि छैन, Recovery email र Mobile Number तपाइँले Access पाउने गरी उपलब्ध छ छैन, एकदमै याद गर्नुहोस्, छैन भने Access प्राप्त गर्न सकिने बनाइहल्नुहोस् ।
३. आफ्नो YouTube Channel अरुको मोबाइलमा नखोल्नुस्, खोल्नुभएको छ भने एकचोटी Password
परिवर्तन गर्नुस, Password परिवर्तन गरेपछि Login छ भने पनि Logout हुन्छ (केही समय अगाडी एकजना चर्चित कलाकारको YouTube ह्याक हुँदा ९ वटा फोनमा Logged in भेटेको थिएँ)।
४. कतैबाट आफ्नो YouTube मा भिडियो Upload गराउनुछ भने YouTube Channel मा Manager/Editor Permission दिनुहोस्, ID Password नै दिँदा त्यहाँ केही समस्या पर्यो भने आफ्नो च्यानल समस्यामा पर्छ भन्ने बुझ्नुहोस् ।
५. धेरै जसो YouTube Channel ह्याक हुनुको पछाडि Ransomware Attack & Link Click रहेको छ, त्योबाट बच्न आफ्नो Computer मा सकेसम्म Pirated Software नहाल्नुस्, धेरै जसो Pirated Software ले Ransomware बोकेका हुन थालेका छन्, जसले File Lock गरी Save रहेका सबै Password हरु चोर्दछन् अनि Hack गर्दछन् ।
६. Password Change केही समयमै गरिराख्नुस्, बिर्सिन्छ जस्तो लागे Password Saver Application हरुमा Save गर्नुहोस्, घरमा नोटमा टिपिराख्नुहोस् ।
७. WhatsApp र e-mail मा आउने हजाराैँ डलरकाे विज्ञापन दिने कुरा नपत्याउनुस, त्यसरी सजिलै कसैले विज्ञापन दिँदैनन् उनीहरुको उदेश्य Facebook Page, YouTube Hacking नै हो भन्ने बुझ्नुस् ।
यी सब कुरा गर्दागर्दै पनि केही गरी Channel Hack भए YouTube Support मा Contact गर्न सकिन्छ, Contact को लागि निम्न विवरण जुनसुकै बेला चाहिनसक्छ भनेर टिपिराख्नुहोस्, यी विवरण अरु बेला पनि काम लाग्छन् ।
१. आफ्नो YouTube Channel को Channel ID, YouTube.com/ पछाडि सुरु हुने ID ।
२. Channel Create गरेको मिति, Channel को About Section मा हुन्छ ।
३. केही गरी ह्याक भएर अरु भिडियो Upload भए भने त्यो Video ID, आफूले Upload गरेका पछिल्लो भिडियोका Video ID ।
४. आफ्नो AdSense को Publisher ID ।
(यति कुरा चाहिँ कतै Save गरिराख्नुस, अन्य बेलामा पनि चाहिन सक्छ।)
आफूले प्रयोग गर्ने Device हरुमा Internet Security सहितको Antivirus, सकेसम्म Genuine Operating System प्रयोग गर्नुहोस्, सुरक्षित रहनुहोस् ।