काठमाडौ। चीनले अमेरिका विरुद्धको व्यापार तनावबीच सात प्रकारका दुर्लभ र महत्त्वपूर्ण धातुहरूको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ। यी धातुहरू अत्याधुनिक प्रविधि तथा रक्षा उत्पादनहरू – जस्तै गाडी, ड्रोन, मिसाइल, रोबोट र चुम्बक – बनाउन अनिवार्य मानिन्छन्।
निर्यात रोकिएका धातुहरू:
समेरियम
ग्याडोलिनियम
टरबियम
डिस्प्रोसियम
लुटेसियम
स्क्यान्डियम
यिट्रियम
चीनले अप्रिल ४ मा जारी आदेशमार्फत यी धातुहरू र तिनबाट बनेका विशिष्ट चुम्बकहरूको निर्यात अब सरकारको विशेष अनुमति बिना गर्न नपाइने स्पष्ट पारेको छ।
ट्रम्पको कडा प्रतिक्रिया
पूर्व अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले यस कदमप्रति प्रतिक्रिया दिँदै सेमिकन्डक्टर तथा सम्पूर्ण इलेक्ट्रोनिक आपूर्ति शृङ्खलाको समीक्षा हुने बताएका छन्। ट्रम्पले कर नीतिमा कोही पनि बाहिर नपर्ने चेतावनी पनि दिएका छन्।
ट्रम्प प्रशासनले चीनमाथि उच्च भन्सार शुल्क लगाउने नीति अघि बढाउँदै आएको छ। यसैबीच अमेरिकी पक्षले स्मार्टफोन, ल्यापटप, सेमिकन्डक्टरलगायतका प्रमुख उत्पादनहरूमा अस्थायी रूपमा भन्सार छुट दिएको छ – जसले एनभिडिया, डेल र एप्पलजस्ता कम्पनीहरूलाई राहत दिएको छ।
तर ट्रम्पले स्पष्ट पारेका छन् कि यी छुट अस्थायी हुन् र आगामी दिनमा फेरि नयाँ कर नीतिहरू लागू हुनेछन्। उनका अनुसार, “यी छुटहरू हटाएर नयाँ र छुट्टै भन्सार शुल्क लागू गरिनेछ।”
बजारमा असर
ट्रम्पको बारम्बार बदलिंदो भन्सार नीति र चीनको प्रतिवादका कारण अमेरिकी सेयर बजारमा ठूलो उतारचढाव आएको छ। जनवरी २० मा ट्रम्प सत्तामा फर्किएयता S&P 500 इन्डेक्स १०% भन्दा बढी घटिसकेको छ।
चीनको जवाफ
चीनले पनि अमेरिकी आयातमा १२५% सम्म भन्सार शुल्क बढाउँदै प्रतिक्रियामा उत्रिएको छ। साथै, चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले अमेरिकालाई पारस्परिक भन्सार शुल्क हटाएर आपसी सम्मानको बाटोमा फर्किन सुझाव दिएको छ।चीनले चेतावनी दिँदै भनेको छ – “शेरको घाँटीमा घण्टी बाँध्नेले नै खोल्नुपर्छ।” अर्थात् समस्या जसले सुरु गर्यो, समाधान पनि उसैले गर्नुपर्छ।
